: منوي اصلي :
: درباره خودم :
: پيوندهاي روزانه :
: لوگوي وبلاگ :
: لينك دوستان من :
: لوگوي دوستان من :
: فهرست موضوعي يادداشت ها :
: آرشيو يادداشت ها :
: جستجو در وبلاگ :
به چیزی که نوپیدا و بیسابقه و آیین نو و رسم تازه باشد، بدعت گویند. که اگر بر اساس وحی و سنت نباشد و سابقهای نداشته باشد این فقها و علما هستند که تشخیص حلال و یا حرام بودن آن را میدهند .
اما ائمه علیهم السلام خوب میدانستند که با این اعمال عاشورا زنده نمیماند و پیام عاشورا به نسلهای بعدی منتقل نمیشود. آنها به جای این اعمال، زیارت عاشورا را به ما یاد دادند که سرشار از مفاهیم عمیق دینی و حماسی است. و توصیه به سیره و روش و پیام امام حسین علیه السلام داشتند، نه این خودزنیها و قمهزدنها و سایر اعمال دیگر که بر اساس هیچ منطق عقلی مورد تایید نیست .
بیانات مقام معظم رهبری درباره قمهزنی
شما بارها دیدهاید، کسانی که مصیبتی برایشان پیش میآید، بر سر و سینه خود میکوبند. این نشانه عزاداری معمولی است. اما شما تا به حال کجا دیدهاید که فردی به خاطر رویکرد مصیبت عزیزترین عزیزانش، با شمشیر بر مغز خود بکوبد و از سر خود خون جاری کند؟! کجای این کار، عزاداری است؟!
دین، منطقی است. اسلام، منطقی است و منطقیترین بخش اسلام تفسیری است که شیعه از اسلام دارد؛ تفسیری قوی. متکلمین شیعه هر یک در زمان خود مثل خورشید تابناکی میدرخشیدند و کسی نمیتوانست به آنها بگوید «شما منطقتان ضعیف است.»
نماز نخوانند، اما قمه بزنند!
کسی که با مسائل کشور شوروی سابق و این بخشی که شیعهنشین است - جمهوری آذربایجان - آشنا بود، میگفت: آن وقتی که کمونیستها بر منطقه آذربایجان شوروی سابق مسلط شدند، همه آثار اسلامی را از آن جا محو کردند؛ مثلاً مساجد را به انبار تبدیل کردند؛ سالنهای دینی و حسینیهها را به چیزهای دیگری تبدیل کردند و هیچ نشانهایی از اسلام و دین و تشیع باقی نگذاشتند؛ فقط یک چیز را اجازه دادند و آن «قمهزدن» بود! دستورالعمل رؤسای کمونیستی به زیردستان خودشان این بود که مسلمانان حق ندارند نماز بخوانند؛ نماز جماعت برگزار کنند؛ قرآن بخوانند؛ عزاداری کنند؛ هیچ کار دینی نباید بکنند؛ اما اجازه دارند که قمه بزنند! چرا؟ چون خود قمهزدن، برای آنها یک وسیله تبلیغ بر ضد دین و بر ضد تشیع بود! بنابراین، گاهی دشمن از بعضی چیزها اینگونه علیه دین استفاده میکند. هر جا خرافات به میان بیاید، دینِ خالص بدنام خواهد شد.
نوشته شده توسط : اسماعیل کاظمی
سوال: سینه زدن با بدن عریان در مجلس اباعبداللّه الحسین علیه السلام جائز است؟
پاسخ:
سینهزدن و عزاداری برای حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و اصحاب با وفایش، از افضل قربات است و ثواب دارد، گرچه بر اثر شدت عزاداری پوست بدن سرخ شود.
سینهزدن با بدن عریان اگر نامحرمی او را نبیند و باعث گناه نشود، اشکالی ندارد، گرچه بر زن حرام است به بدن مرد نامحرم نگاه کند. بر مرد واجب نیست جز موارد ضرورت را بپوشاند ولی از نظر اخلاق بهتر است بدن خود را در معرض دید نامحرمان قرار ندهد.
سوال: آیا همه علما "شور زدن" را در سینهزنی حلال میدانند؟
پاسخ:
شور زدن از اصطلاحات خاص عزاداری و نوحهخوانی است. وقتی سینهزنی یا زنجیرزنی به نقطه اوج خود میرسد، ریتم حرکتها و صداها سریعتر و پرشورتر میشود. فقها این گونه عزاداری را جایز میدانند و نهی خاصی از ناحیه فقها در این خصوص وارد نشده است. امروزه این حالت در عزاداریها رایج و متعارف است.
سوال: جواب سؤالات ذیل را از دیدگاه مراجع عظام: بهجت، خامنهای، فاضل لنکرانی، مکارم شیرازی و سیستانی بیان فرمائید. حکم استفاده از طبل، سنج و زنجیر در عزاداری امام حسین علیه السلام چیست؟
پاسخ:
استفاده از این وسائل در عزاداری اگر مستهجن و موهن نباشد و مشتمل بر حرام نباشد، یعنی به نحو غنائی و مطرب نواخته نشود، اشکالی ندارد.
به فتوای آیت الله بهجت از طبل و سنج و آلات موسیقی احتیاطاً خودداری کنند.
سوال: در مراسم عزاداری افرادی که بر صورت خود چنگ میزنند چه حکمی دارد؟
پاسخ:
جایز نیست و حرام است.
هر عملی که موجب وهن مذهب شود، جایز نیست، و اگر موجب ضرر و اضرار نفس باشد جایز نیست.
سوال: اغلب در مدیحهسرایی کلمه سگ و ... به کار میرود از نظر اسلام چه حکمی دارد؟ (مانند من سگ زینب ...)
پاسخ:
این تعبیرات اگر از باب اظهار خضوع و ارادت بیشتر به ساحت مقدس معصومین علیهم السلام باشد شرعا اشکال ندارد ولی بهتر است مداحان در تعبیرات، رعایت ادب و احترام را بنمایند. البته نسبت دادن این اسامی به دیگران حرام است.
سوال: آیا این که آقای... میگوید «ما کفر نمیگوئیم بلکه احساسات خود را بیان میکنیم قابل قبول است و توجیه شدنی است؟
پاسخ:
جایز نیست کلماتی که ظاهر آن کفر است گفته شود و احساسات را میتوان با عبارات صحیح بیان نمود که موجب ارتداد گوینده و هتک مذهب تشیع نگردد.
سوال: آیا قمهزنی جایز است؟
پاسخ:
حضرت امام خمینی، حضرت آیت الله خامنهای و آیت الله فاضل: با توجه به این که قمهزدن در زمان حاضر، به علت عدم قابلیت پذیرش و نداشتن هیچ گونه توجیه قابل فهم، باعث وهن و بدنام شدن مذهب میشود، باید از آن خودداری گردد.
امام، استفتاءات، ج 3، سؤالات متفرقه، س 37/ خامنهای، اجوبة الاستفتاءات، س 1461/ فاضل لنکرانی، جامعالمسائل، ج، س 2173.1 .
سوال: امروزه باب شده که در هیأت، نوحه را به سبک آهنگهای غربی میخوانند، آیا مشکل دارد؟
پاسخ:
آنچه موجب وهن عزاداری است باید، اجتناب شود. استعمالات آلات موسیقی در عزاداری خالی از اشکال نیست مطلقا. (مسائل جدید از دیدگاه علما و مراجع تقلید، ص 40، ج 1)
سوال: شرکت در عزاداری، به طوری که نتوانیم نماز را در اول وقت بخوانیم چه حکمی دارد؟
پاسخ:
شرکت در عزاداری سید مظلومان از بهترین اعمال است ولی باید هدف امام حسین علیهالسلام را از نهضت مورد توجه قرار دهند و که برپا داشتن نماز یکی از مهمترین اهداف حضرت بوده به طوری که در ظهر عاشورا در آن بحران و شدت جنگ وقتی یکی از اصحاب به نام ابوثمامه صیداوی آقا را متذکر وقت نماز کرد حضرت درباره او دعا کردند و آماده نماز شدند. بنابراین نماز اول وقت مقدم است و ضمن عزاداری سعی کنند نماز را در اول وقت در هر کجا هستند اگر چه در خیابانها اقامه نمایند.
سوال: استفاده از زنجیرهایی که دارای تیغ هستند، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
امام خمینی، خامنهای، تبریزی، مکارم و فاضل: اگر استفاده از زنجیرهای مزبور موجب وهن مذهب در برابر مردم شود و یا باعث ضرر بدنی قابل توجهی گردد، جایز نیست.
امام، استفتاءات، ج 3، سؤالات س 34 و 37/ خامنهای، اجوبةالاستفتاءات، س 1441/ تبریزی، استفتاءات، س 2003 و 2012/ مکارم، استفتاءات، ج 1، س 574 و ج 2 و makaremshirazi.org، قمهزنی؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 2162 و 2166 و 2173.
سوال: آیا قمهزنی به طور مخفی جایز است؟ چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد، وظیفه چیست؟
پاسخ:
حضرت آیت الله خامنهای: قمهزنی علاوه بر این که از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمیشود و سابقهای در عصر ائمه علیهم السلام و زمانهای بعد از آن ندارد و تأییدی هم به شکل خاص یا عام از معصوم علیه السلام در مورد آن نرسیده است در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب میشود بنابراین در هیچ حالتی جایز نیست. و چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد، نذر واجد شرایط صحّت و انعقاد نیست. (خامنهای، اجوبة الاستفتاءات، س 1461)
سوال: استفاده از عَلَم در مراسم عزاداری سیدالشهدا علیه السلام یا قرار دادن آن در مجلس عزا و یا حمل آن در دسته عزاداری چه حکمی دارد؟
پاسخ:
امام خمینی، تبریزی، فاضل، مکارم و سیستانی: اشکال ندارد.
امام، استفتاءات، ج 2، مکاسب محرمه، س 72؛ تبریزی، استفتاءات، س 2007؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 2174؛ مکارم، استفتاءات، ج 1 س 579؛ سیستانی، سایت، شعائر دینی، س 6.
حضرت آیت الله خامنهای: فی نفسه اشکال ندارد، ولی نباید این امور جزء دین شمرده شود. اجوبة الاستفتاءات، س 1444
نوری:استفاده از آن در حد متعارف اشکال ندارد. استفتاءات، ج 2، س 598 و 604.
صافی: حمل عَلَم بعید نیست از تعظیم شعائر محسوب شود و بیاشکال باشد. جامعالاحکام، ج 2، س 1595.
نوشته شده توسط : اسماعیل کاظمی
سوال: حکم مداحی به سبک جدید چیست؟
پاسخ:
الف ـ در عزاداری انجام هر گونه اقدامی که با اعتدال اسلامی و فطرت انسانی تناسب ندارد یا موجب وهن و توهین به اسلام و مسلمانان است، ناصحیح میباشد.
مصادیق مختلف عزاداری که اشکال ندارد ـ گرچه ممکن است در دین به آن امر نشده باشد ـ در فتاوای رهبر فرزانه انقلاب چنین آمده است: (1)
1.شبیهخوانی: اگر مشتمل بر امور دروغ نباشد ـ مسلتزم مفسده نباشد، باعث وهن مذهب نشود.
2. استفاده از شیپور، طبل و سنج: به نحو متعارف.
3. عَلَم : نباید جزء دین شمرده شود.
4. دسته عزاداری: بدون اذیّت دیگران یا هر عملی که حرام باشد.
5. زنجیرزنی: به نحو متعارف.
و مواردی که در فتاوای ایشان جایز دانسته نشده است عبارتست از:
1. زنجیر زدن تیغدار .
2. استفاده از ارگ و یا سایر آلات الکترونیکی موسیقی در دستهجات .
3. سوراخ کردن گوشت بدن .
4. مالیدن سر و صورت بر زمین و خونی کردن آن .
5. شرکت زنان در دستههای سینهزنی و زنجیرزنی .
6. قمهزدن .
7. پابرهنه وارد آتش شدن .
8. نقل مصیبتهایی که سند تاریخی یا روایی ندارد.
ب ـ هدف از عزاداری اظهار حزن و اندوه یا ابراز وفاداری و بیعت با راهی است که اهلبیت به ما نشان دادهاند. بنابراین، مجلس ذکر اهلبیت، مکان ذکر و فکر و شور و شعور در کنار یکدیگر است، و مجالسی که تنها به برانگیختن هیجانات میپردازند و افراد را تا سر حد جنون تحریک میکنند، چنین چیزی بنا بر مکتب اهلبیت نیست، و با توجه به تعدّد جلسات، ما میتوانیم بهترین جلسات را انتخاب کنیم.
سوال: کسانی که در ایام عزاداری امام حسین علیه السلام به گردن خود قلاده میاندازند و مداحانی که میگویند ارباب من حسینه یا من سگ حسینم از لحاظ اسلام و دین و شرع درست است یا این که رد شده است؟
پاسخ:
خود را غلام ائمه اطهار علیهم السلام معرفی کردن و آنها را مولی و ارباب خود دانستن خوب و سازنده است و حضرت امیر علیه السلام نیز خود را غلام رسول الله صلی الله علیه و آله معرفی مینماید و میفرماید: "انا عبد من عبید محمد." البته باید خود را در سطح آن بزرگواران و لیاقت خدمتگزار ایشان بالا برد و در علم و عمل شاگرد ایشان شد. ولی خود را سگ معرفی کردن، یا قلاده زدن صحیح نیست و ارزشی هم ندارد. آنان برای انسانسازی آمدهاند نه سگپروری که امکان هیچ رشد و تعالی برای او نیست.
در استفتاء و سؤالاتی که از مراجع عظام تقلید شده عمدتاً دستور به اجتناب در به کار بردن الفاظ و مضامینی شدند که موجب سوء استفاده و سوء تفاهم میشود.
همچنین عباراتی که باعث وهن و هتک حرمت آن بزرگواران شود نیز دستور به پرهیز از استفاده از آنها هستیم. (نشریه مذهبی نور، ره توشه راهیان نور)
سوال: آیا آب و تاب دادن نوحه در عزاداری کار درستی است؟
پاسخ:
نوحههایی که بر اساس کتابهای معتبر تاریخ زندگی معصومین علیهم السلام باشد، راست است و آب و تاب به معنای شور واحساس که در اشعار و سینهزنیها میآید تا حدودی لازمه عزاداری و نوحهسرایی است البته آب و تاب به معنای اضافه کردن مطالب دروغ، صحیح نیست و انشاء الله نوحهخوانها چنین نخواهند کرد.
سوال: آیا وقتی که آقایان ... و ... در حال مداحی هستند زیاد پایین و بالا میروند و در مجلسهای دیگر هر کس از آنها تقلید میکند مثل «حسین» که به یک حالت دیگری میگویند و در مجلسهای دیگر هم از آنها تقلید میکنند آیا این کارشان درست است یا نه؟ مثلاً وقتی که نگاه میکنیم آنها آدم را به هیجان میاندازد آیا این کارشان درست است عیبی ندارد. متشکرم؟
پاسخ:
باید از کارهایی که عزاداری را خدشهدار میکند اجتناب شود. عزاداری به صورت سنتی اشکال ندارد ولی از اعمال و رفتاری که موجب وهن مذهب میشود باید اجتناب شود .
سوال: اگر کسی از روی عشق زیاد به امام حسین علیه السلام، ایشان را خدا بنامد، نشستن در آن مجلس چگونه است؟ و وظیفه ما در قبال این حرف مداح چیست؟ و ما که در جلسه امام حسین علیهالسلام هستیم باید چه چیزهایی را رعایت کنیم و مواظب چه چیزهایی باشیم و به طور کلی وظیفه ما چیست؟
پاسخ:
نه تنها امام حسین علیه السلام بلکه سایر امامان معصوم علیهم السلام و حتی پیامبر گرامی اسلام بنده خوب خدا هستند و همه مسلمانان در تشهد و سلام نمازهای یومیه خود به این حقیقت شهادت میدهند: "اشهد انّ محمداً عبده و رسوله."
استاد شهید مطهری آنقدر از این مسأله نگران است، که میفرماید: " انسان آگاه و مطلع اگر در مجلس مشاهده کرد گوینده و مداح دروغ و ناروا میگوید، باید جلو آن را بگیرد؛ و اگر نمیتواند، شرکت در آن مجلس حرام است."
بنابراین هر سخن و گفتار و یا مداحی که معصومین را در مرتبه خدایی قرار دهد کفر است و غلو است و نشستن در آن مجلس جایز نیست، همچنین به کار بردن الفاظ وهنآمیز و نامناسب برای اهلبیت به هر نیتی که باشد جایز نیست.
به نمونهای از فتوای مراجع دقت کنید:
مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی میفرماید: هر عملی که موجب وهن مذهب شود جایز نیست. (مسائل جدید از دیدگاه علماء و مراجع تقلید، ج3، ص32)
و حضرت آیت الله مکارم شیرازی میفرماید: عزاداری حضرت اباعبدالله از افضل قرباتست ولی به کار بردن الفاظ نامناسب به ائمه موجب وهم مذهب شده و مناسب این مراسم نیست. (همان،ص34)
مقام معظم رهبری میفرماید: از اعمال و رفتاری که موجب وهن مذهب شده باید اجتناب کرد و وظیفه ما در قبال این حرکات مداحان را مقام معظم رهبری فرمودند که: از این گونه حرکات و ترویج این افراد و اینگونه جلسات اجتناب شود. (همان،ص37)
و مواردی را که باید در جلسات مربوط به اهلبیت علیهم السلام و مخصوصاً امام حسین علیه السلام رعایت کرد:
1. با طهارت باطن و ظاهر وارد مجلس شویم.
2. از گناهان لفظی و زبانی و غیره اجتناب کنیم(مثلاً غیبت نکنیم و موجب آزار و اذیت دیگران نشویم). 3. به بزرگسالان احترام و با کوچکترها مدارا کنیم.
4. مواظب ارکان نماز خود باشیم زیرا که نماز مقدم بر عزاداری است و اگر گمان میکنیم مجلس عزاداری طول میکشد و باعث قضا شدن نماز میشود(مخصوصاً نماز صبح) ابتدا به مسئولین جلسه گوشزد کرده در غیر این صورت مجلس را ترک کنیم.
5. از انجام کارهایی که موجب وهن مذهب میشود جلوگیری کرده و آنها را انجام ندهیم (مثل قمهزدن، سر و صورت را چنگال زدن و موجب خون آمدن صورت) و از حرکات سبک بپرهیزیم.
نوشته شده توسط : اسماعیل کاظمی